Thủ Tướng Yêu Cầu Kiểm Tra, Giám Sát Việc Thu Mua Gạo Xuất Khẩu

Trước tình hình giá gạo xuất khẩu có dấu hiệu sụt giảm mạnh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ban hành chỉ đạo yêu cầu các bộ, ngành liên quan tăng cường giám sát hoạt động thu mua và xuất khẩu lúa gạo. Mục tiêu của động thái này nhằm bảo vệ quyền lợi của nông dân, ổn định thị trường trong nước và nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Giá Gạo Xuất Khẩu Giảm Mạnh: Nguy Cơ Với Nông Dân

Trong hai tháng đầu năm 2025, giá xuất khẩu gạo trung bình của Việt Nam giảm tới 18,3% so với cùng kỳ năm trước, chỉ còn 553,6 USD/tấn. Nguyên nhân chủ yếu đến từ nhu cầu nhập khẩu suy yếu trên thị trường toàn cầu và sự trở lại xuất khẩu của các quốc gia lớn như Ấn Độ và Thái Lan.

Đáng chú ý, thời điểm cao điểm thu hoạch vụ Đông Xuân tại Đồng bằng sông Cửu Long, giá lúa trong nước giảm mạnh khiến nhiều nông dân đối mặt với nguy cơ bị ép giá. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của người sản xuất, đồng thời làm xáo trộn thị trường nông sản nội địa.

Chính Phủ Quyết Liệt Giám Sát Thị Trường Gạo

Ngày 4/3/2025, Thủ tướng đã giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao và UBND các địa phương triển khai các biện pháp kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động thu mua, xuất nhập khẩu lúa gạo. Mục tiêu là đảm bảo minh bạch trong thị trường, tránh tình trạng thao túng, ép giá và bảo vệ quyền lợi cho nông dân.

Đồng thời, yêu cầu theo dõi sát diễn biến chính sách gạo từ các quốc gia xuất khẩu lớn như Thái Lan, Ấn Độ, cũng như nhu cầu tiêu thụ từ các thị trường tiềm năng như Mỹ, Nhật Bản, châu Phi… nhằm chủ động trong điều tiết sản xuất và xuất khẩu.

Kế Hoạch Phát Triển Bền Vững Ngành Lúa Gạo

Dự kiến năm 2025, diện tích gieo trồng lúa cả nước đạt 7,03 triệu ha, giảm nhẹ 70.000 ha do quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Tuy nhiên, năng suất trung bình lại tăng, đạt 61,3 tạ/ha, đưa tổng sản lượng thóc khoảng 43,1 triệu tấn. Trong đó, khoảng 6 – 6,5 triệu tấn gạo dự kiến xuất khẩu, còn lại phục vụ tiêu dùng trong nước, chế biến và dự trữ thương mại.

Chính phủ đặc biệt chú trọng triển khai Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha lúa chất lượng cao tại Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030. Mục tiêu không chỉ nâng cao giá trị và chất lượng sản phẩm, mà còn tăng thu nhập cho nông dân và thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu.

Chính Sách Hỗ Trợ Doanh Nghiệp Và Nông Dân

Trước biến động của thị trường, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ ngành tiếp tục cải thiện chính sách hỗ trợ tín dụng, xuất nhập khẩu và logistics:

• Ngân hàng Nhà nước: Xem xét mở rộng hạn ngạch tín dụng, gia hạn thời gian vay vốn và đơn giản hóa thủ tục tiếp cận vốn ưu đãi cho cả doanh nghiệp và nông dân.
• Bộ Tài chính: Đẩy nhanh tiến độ hoàn thuế xuất khẩu và xây dựng kế hoạch mua gạo dự trữ quốc gia năm 2025.
• Bộ Công Thương: Tăng cường giám sát tuân thủ quy định xuất nhập khẩu, hỗ trợ phát triển thương hiệu gạo Việt.
• Đầu tư logistics: Cải tiến hệ thống kho bãi, vận chuyển và chuỗi cung ứng nhằm rút ngắn thời gian giao hàng, giảm chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Doanh Nghiệp Cần Chủ Động Thích Ứng

Chính phủ khuyến cáo các doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng tăng cường liên kết sản xuất – tiêu thụ, hỗ trợ nông dân xây dựng vùng nguyên liệu chất lượng cao, áp dụng công nghệ trong canh tác và chế biến để nâng cao giá trị gia tăng. Đồng thời, xác định rõ các thị trường mục tiêu để xây dựng chiến lược xuất khẩu linh hoạt, phù hợp với nhu cầu và tính chất riêng biệt của từng quốc gia nhập khẩu.

Việc chủ động thích nghi với biến động thị trường, liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp và nông dân sẽ là giải pháp bền vững giúp đưa ngành lúa gạo Việt Nam phát triển ổn định và khẳng định vị thế trên thị trường thế giới trong năm 2025 và những năm tiếp theo.